„Mnich i karabin” („The Monk and the Gun”) to dramat z 2023 roku w reżyserii Pawo Choyninga Dorji, znanego z nominowanego do Oscara filmu „Lunana: A Yak in the Classroom”. Jest to koprodukcja Bhutanu, Tajwanu, Francji, Stanów Zjednoczonych i Hongkongu, co podkreśla jej międzynarodowy charakter.
Przeczytaj również: Dlaczego Bhutan ma smoka na fladze narodowej?
Akcja rozgrywa się w 2006 roku, gdy Bhutan przygotowuje się do pierwszych demokratycznych wyborów po abdykacji króla. W ramach przygotowań urzędnicy organizują próbne wybory, próbując pogodzić tradycje i wartości religijne z nowym ustrojem politycznym w odległych rejonach kraju. W tej scenerii młody mnich, Tashi, otrzymuje od starego lamy z wioski Ura nietypowe zadanie zdobycia dwóch karabinów przed pełnią księżyca, co prowadzi do nieoczekiwanych wydarzeń i stanowi oś fabularną filmu.
Zdjęcia kręcone były w malowniczych krajobrazach Bhutanu, co nadaje produkcji autentyczności i podkreśla jej zakorzenienie w bhutańskiej kulturze. Dorji, będący również scenarzystą i współproducentem, zdobył uznanie za połączenie humoru z tematami o głębokim znaczeniu społecznym i politycznym. Film został wybrany jako oficjalny kandydat Bhutanu do Oscara w kategorii najlepszego filmu międzynarodowego w 2024 roku.
Film spotkał się z pozytywnymi recenzjami krytyków, uzyskując ocenę 74 na 100 na portalu Rotten Tomatoes, co wskazuje na ogólnie przychylne opinie. Krytycy chwalili go za subtelne połączenie satyry politycznej z komedią, podkreślając aktualność filmu i jego trafność w kontekście globalnych rozmów o demokracji. Recenzent z RogerEbert.com określił film jako „drobny polityczny satyryczny dramat”, szczególnie doceniając jego wizualne piękno i głębię narracji. Znalazł również uznanie za przedstawienie codziennych wyzwań związanych z demokratyzacją w kraju o głęboko zakorzenionej kulturze buddyjskiej.
„Mnich i karabin” w przystępny sposób porusza skomplikowane kwestie polityczne i społeczne, pokazując, jak tradycyjne społeczeństwo radzi sobie z nagłymi zmianami ustrojowymi. Bhutańska społeczność, po raz pierwszy konfrontująca się z demokratycznymi wyborami, staje przed wyzwaniem pogodzenia swoich tradycji z nadchodzącą zmianą. Film zachowuje przy tym lekkość i humor, co sprawia, że nawet trudne tematy stają się bardziej dostępne i zrozumiałe dla szerokiego grona odbiorców. Jego wizualna strona jest zachwycająca, a przepiękne, autentyczne krajobrazy Bhutanu dodają głębi i realizmu, przenosząc widza w serce tego wyjątkowego regionu i kultury.
Gra aktorska, zwłaszcza Tandin Wangchuka w roli Tashi’ego, jest pełna subtelnych emocji, co dodaje postaci autentyczności i sprawia, że jej motywacje oraz wewnętrzne rozterki stają się bardziej zrozumiałe. To właśnie poprzez Tashi’ego i jego podróż film ukazuje zderzenie wartości duchowych i świeckich oraz, co najważniejsze, proces demokratyzacji z perspektywy odizolowanego społecznie Bhutanu, który dopiero stawia pierwsze kroki na drodze do demokracji.
„Mnich i karabin” skłania do refleksji nad naturą demokracji i wpływem zachodnich wartości na tradycyjne, odległe społeczności, gdzie od pokoleń dominują odmienne sposoby zarządzania życiem codziennym. Film subtelnie i z humorem podkreśla, że demokratyzacja nie jest jedynie procesem politycznym, lecz także wyzwaniem kulturowym, zmieniającym sposób myślenia i odczuwania jednostek. Tym samym „Mnich i karabin” dostarcza zarówno wartościowej refleksji, jak i rozrywki na wysokim poziomie, łącząc artystyczne piękno z wnikliwą analizą społeczną.
Przeczytaj również:
Przez wiele lat żyła na walizkach podróżując zarówno prywatnie, jak i służbowo. Jej bazą wypadową był Dubaj, dlatego też Zjednoczone Emiraty Arabskie zna jak własną kieszeń. Tropiła goryle w gęstych lasach deszczowych Ugandy i Rwandy, nurkowała z fokami z Kapsztadzie, przepłynęła kajakiem kawał rzeki z aligatorami i doświadczyła, czym jest dzień polarny na Alasce. Jej wyprawa do Salali w Omanie okazała się najlepszym road tripem, jaki do tej pory zrobiła.