Na wzgórzach Kuenselphodrang, górując nad Thimphu – stolicą Bhutanu – znajduje się jedna z najbardziej imponujących rzeźb buddyjskich na świecie: Buddha Dordenma. Ten monumentalny posąg, wysoki na 52 metry, to nie tylko imponująca konstrukcja, ale przede wszystkim duchowy symbol, który przyciąga pielgrzymów, mieszkańców i turystów z całego świata. Stanowi doskonałe połączenie współczesnej inżynierii i wielowiekowej tradycji buddyjskiej.
Idea postawienia posągu Buddy Śakyamuniego w tym miejscu narodziła się w latach 60., ale realizację rozpoczęto dopiero w XXI wieku. Według bhutańskich przekazów, projekt był odpowiedzią na starożytne proroctwo tertöna Sonama Zangpo, który zapowiedział, że budowa takiego posągu przyniesie błogosławieństwo, pokój i ochronę nie tylko Bhutańczykom, ale całemu światu.
Ukończony w 2015 roku z okazji 60. urodzin czwartego króla Bhutanu, Jigme Singye Wangchucka, posąg został wzniesiony z brązu i pokryty złotem. W jego wnętrzu znajduje się aż 125 000 mniejszych posągów Buddy – każdy wykonany z brązu i pozłacany. To czyni Buddha Dordenma nie tylko jednym z największych, ale również najbardziej symbolicznych pomników buddyjskich na świecie.
Wbrew niektórym opiniom, pomnik nie był oficjalnym prezentem od żadnego kraju – choć duża część finansowania pochodziła z prywatnych darowizn, głównie od darczyńców z Azji Południowo-Wschodniej, w tym z Singapuru, Tajlandii i Hongkongu. Sama inicjatywa była jednak lokalna i zakorzeniona w bhutańskich wartościach duchowych i narodowych.
Cała struktura posągu waży ponad 1 500 ton. Została zaprojektowana w stylu klasycznym, inspirowanym sztuką wielkich szkół buddyzmu mahajany. Mimo ogromnych rozmiarów, zachowuje subtelność i wyważone proporcje. Posąg umieszczono na wielopoziomowym postumencie, który mieści wewnątrz kilka kaplic, sal medytacyjnych i galerię z mniejszymi rzeźbami.
Z akademickiego punktu widzenia, Buddha Dordenma jest również ważnym przykładem nowoczesnej recepcji buddyzmu w przestrzeni publicznej – łączy tradycyjną ikonografię z funkcją państwowego i duchowego pomnika (źródło: Karma Phuntsho, „The History of Bhutan”, Random House India, 2013).
Podczas jednej z naszych wizyt w 2024 roku trafiliśmy na deszczową pogodę – mimo to ogrom złotej sylwetki górującej nad doliną robił niezapomniane wrażenie. Złota sylwetka Buddy Dordenmy górująca nad stolicą Bhutanu – niezależnie od tego, czy świeci słońce czy pada deszcze – emanuje spokojem i siłą, która wydaje się niezależna od pogody.
Wnętrze kompleksu zaskakuje przestrzenią i ciszą – nawet przy większej liczbie odwiedzających zachowuje się tu szacunek do sacrum. Wśród odwiedzających widzieliśmy nie tylko turystów, ale też starsze osoby modlące się w milczeniu, rodziny spacerujące z dziećmi, a nawet klasę szkolną z nauczycielem tłumaczącym symbolikę posągów. To doświadczenie uzmysławia, że dla mieszkańców Thimphu miejsce to nie jest atrakcją turystyczną, lecz przestrzenią duchowej codzienności.
Rozległy plac wokół pomnika nie tylko pozwala na kontemplację, ale oferuje też jeden z najpiękniejszych widoków na dolinę Thimphu. To właśnie tu po raz pierwszy zauważyliśmy, jak często duchowość w Bhutanie funkcjonuje na styku tradycji i zwyczajnego życia: młode pary robiące zdjęcia w świątecznych strojach, dzieci biegające wokół modlitewnych młynków, i pielgrzymi obchodzący stupy w skupieniu – to wszystko istnieje równolegle i harmonijnie.
Obowiązuje skromny, zakrywający ubiór – zwłaszcza przy wejściu do wnętrza postumentu, gdzie znajdują się kaplice. Fotografowanie wnętrza nie jest dozwolone, co warto wiedzieć z wyprzedzeniem. Zwiedzanie nie wymaga przewodnika, ale obecność lokalnego pilota może wzbogacić wizytę o kontekst kulturowy i duchowy.
Wysokość posągu: 52 metry (najwyższy posąg Buddy w Bhutanie i jeden z największych na świecie)
Liczba posągów wewnątrz: 125 000
Koszt budowy: ponad 100 milionów USD
Finansowanie: prywatne darowizny, głównie z Azji Południowo-Wschodniej
Ukończenie budowy: 2015 rok
Źródła i opracowania:
O autorce:
Joanna Składanek, współzałożycielka Tugende. Studiowała turystykę oraz międzynarodowe prawa człowieka, odwiedziła blisko 100 krajów. Zajmuje się fotografią – zarówno zawodowo, jak i hobbystycznie. Bhutan uwielbia za duchową głębię, serdeczność ludzi i żywe poczucie harmonii między tradycją a codziennością
Czy Buddha Dordenma jest dostępny dla zwiedzających? Tak. Turyści mogą wejść na teren kompleksu i do wnętrza postumentu – obowiązuje skromny ubiór i cisza w miejscach modlitwy.
Jak dojechać do posągu? Z centrum Thimphu można dojechać samochodem lub taksówką – podróż trwa około 15 minut.
Czy posąg jest podświetlany nocą? Tak, Buddha Dordenma jest efektownie oświetlony po zmroku, co sprawia, że jest widoczny z wielu punktów miasta.
Czy trzeba kupować bilety? Wejście na teren kompleksu jest bezpłatne, ale mogą obowiązywać opłaty przewodnickie przy zorganizowanych grupach.
Jak się ubrać do Buddha Dordenma? Zalecany jest skromny ubiór zakrywający ramiona i nogi. Szczególnie ważne jest to podczas wizyty we wnętrzu kompleksu.
Czy można robić zdjęcia wewnątrz posągu? Nie – wewnątrz obowiązuje zakaz fotografowania.
Podczas naszych wypraw do Bhutanu odwiedzamy lokalne farmy, gotujemy z mieszkankami wiosek i dowiadujemy się z pierwszej ręki, jak wygląda życie w kraju, który walczy o organiczną przyszłość. To nie tylko kulinarna przygoda, ale lekcja pokory i szacunku dla pracy, której owoce trafiają na talerz.
Jeśli chcesz zobaczyć, jak wygląda rolnictwo, które jeszcze nie poddało się masowej chemizacji – Bhutan jest miejscem, które warto doświadczyć na własnej skórze.
Przeczytaj także:
Marzy Ci się podróż do Bhutanu? Dołącz do jednej z naszych kameralnych wypraw grupowych albo pozwól nam zorganizować dla Ciebie prywatny wyjazd – dokładnie taki, o jakim marzysz. Stworzymy program szyty na miarę, dostosowany do Twoich zainteresowań, tempa i potrzeb – niezależnie od tego, czy zależy Ci na duchowej refleksji, trekkingach w himalajskich dolinach, czy spotkaniach z lokalną kulturą.
Jeśli jesteś gotowy/a – wypełnij krótki formularz ze wstępnymi informacjami o terminie, wielkości grupy, budżecie i Twoich zainteresowaniach: tugende.pl/wyprawy-szyte-na-miare.
Tybet. Mistyczne spotkanie z duszą świata – 1960 USD + 3210 PLN
Kolumbia. Magiczna przygoda – cena 2520 USD/os
Magia Meksyku. Obchody Święta Zmarłych – 2260 USD + 1620 PLN
Sylwester w Kolumbii. Magiczna przygoda – cena 2460 USD/os
Kolumbia. Amazonia i Karaiby – cena 2850 USD/os
