Bhutan, znany jako „Królestwo Smoka” lub „Królestwo Grzmiącego Smoka” (Druk Yul), fascynuje swoją mistyczną atmosferą i głęboko zakorzenioną kulturą. Nazwa „Królestwo Grzmiącego Smoka” pochodzi od legendarnych smoków, które według bhutańskich wierzeń zamieszkiwały góry i symbolizowały ochronę oraz siłę. Słowo „Druk” oznacza smoka w języku dzongkha, a grzmoty przypisywane smokom uznaje się za dźwięk błogosławieństwa i ochrony. To małe himalajskie królestwo, które przyciąga unikalną kulturą, duchowością i pięknymi krajobrazami, a wyprawa do Bhutanu to nie tylko podróż do odległego kraju, ale także wędrówka w czasie i przestrzeni, która przenosi odwiedzających w świat, gdzie tradycja i nowoczesność współistnieją w harmonii.
Bhutan ma bogatą historię, której korzenie sięgają VII wieku, gdy buddyzm został wprowadzony do regionu przez nauczyciela Padmasambhavę. W XX wieku Bhutan otworzył się na świat, zachowując swoją unikalną tożsamość. Bhutan wprowadził telewizję i internet dopiero w 1999 roku, jako jeden z ostatnich krajów na świecie.
Bhutan to kraj, gdzie natura odgrywa kluczową rolę. Ponad 70% jego powierzchni pokrywają lasy, a polityka ochrony środowiska jest jedną z najbardziej rygorystycznych na świecie. Leży w sercu Himalajów, a jego krajobraz to połączenie potężnych gór, malowniczych dolin i krystalicznie czystych rzek. Najwyższy szczyt Bhutanu, Gangkhar Puensum, pozostaje niezdobyty, co podkreśla dziewiczy charakter kraju. Warto również odwiedzić parki narodowe, takie jak Jigme Dorji National Park, gdzie można spotkać rzadkie zwierzęta, w tym takina, narodowe zwierzę Bhutanu.
Bhutan to jeden z niewielu krajów, gdzie buddyzm jest religią państwową. Buddyzm tybetański przenika wszystkie sfery życia, od obrzędów po architekturę i sztukę. Wizyta w Bhutanie to także duchowa pielgrzymka. Najważniejszym miejscem kultu jest klasztor Taktshang, znany jako Tygrysie Gniazdo. Usytuowany na klifie, 900 metrów nad doliną Paro, jest jednym z najbardziej spektakularnych miejsc. Według legendy Guru Rinpoche, założyciel buddyzmu w Bhutanie, przyleciał tam na grzbiecie tygrysicy, aby medytować. Klasztor przyciąga zarówno pielgrzymów, jak i turystów, którzy pokonują stromą ścieżkę, aby doświadczyć jego mistycyzmu.
Dzongy to potężne fortece, które pełnią funkcje administracyjne i religijne. Są one kluczowymi symbolami Bhutanu i mają istotne znaczenie w historii kraju. Wizyta w Bhutanie nie jest kompletna bez zobaczenia kilku z nich. Jednym z najważniejszych dzongów jest Punakha Dzong, uważany za najpiękniejszy w kraju, położony na zbiegu rzek Pho Chhu i Mo Chhu. Warto także odwiedzić Thimphu Dzong, siedzibę króla Bhutanu, najważniejsze miejsce administracyjne i religijne kraju.
Bhutańska architektura wyróżnia się unikalnością – wszystkie budynki muszą być zgodne z tradycyjnym stylem, co sprawia, że w miastach dominują harmonijnie wkomponowane w krajobraz domy i świątynie. Nawet nowe budynki muszą nawiązywać do tradycyjnych wzorców, co pozwala zachować spójny wygląd miast i wsi.
Festiwale odgrywają ogromną rolę w życiu Bhutanu. Wizyta w tym kraju podczas jednego z licznych festiwali Tshechu to niezapomniane przeżycie. Tshechu to religijne święta ku czci Guru Rinpoche, z tradycyjnymi tańcami maskowymi, przedstawiającymi zwycięstwo dobra nad złem.
Najważniejszy Tshechu odbywa się w Paro, a jego kulminacją jest taniec maskowy cham, przyciągający tysiące wiernych i turystów. Thimphu Tshechu, największy festiwal w stolicy kraju, to doskonała okazja, by zobaczyć tradycyjne stroje Bhutańczyków, którzy w tym dniu noszą swoje najlepsze gho (dla mężczyzn) i kira (dla kobiet).
Bhutańska kuchnia, choć mało znana poza granicami kraju, zasługuje na uwagę. Wizyta w Bhutanie to okazja do spróbowania lokalnych specjałów, takich jak ema datshi – narodowe danie z pikantnej papryki i sera. Papryka jest podstawą większości potraw, a ich ostrość często zaskakuje odwiedzających.
Warto również spróbować phaksha paa, czyli wieprzowiny z rzodkiewką, gotowanej w ostrym sosie z czerwonej papryki, oraz red rice – czerwonego ryżu, stanowiącego podstawę bhutańskiej diety. Bhutan oferuje także szeroki wybór herbat, w tym słynną suja – herbatę z masłem z mleka jaka, nieodłączny element każdego posiłku.
Szczęście jako miara bogactwa: Bhutan mierzy swoje bogactwo wskaźnikiem Szczęścia Narodowego Brutto (Gross National Happiness), uwzględniając zarówno materialne, jak i duchowe dobrobyt mieszkańców.
Brak sygnalizacji świetlnej: W stolicy Bhutanu, Thimphu, nie ma sygnalizacji świetlnej. Ruch uliczny jest kierowany ręcznie przez policjantów na głównych skrzyżowaniach.
Zakaz palenia: Bhutan był pierwszym krajem na świecie, który wprowadził całkowity zakaz sprzedaży i spożywania tytoniu w miejscach publicznych. Zakaz ten jest surowo egzekwowany.
Najwyżej położony niezdobyty szczyt świata: Gangkhar Puensum, najwyższy szczyt Bhutanu, jest także najwyższą niezdobytą górą na świecie. W 2003 roku Bhutan zakazał wspinaczki powyżej 6 000 metrów, aby chronić święte góry.
Bhutan od dawna promuje unikalne podejście do turystyki, znane jako polityka „High Value, Low Impact”. W 2024 roku polityka ta została jeszcze bardziej zmodernizowana, ponieważ wprowadzono obniżony Sustainable Development Fee (SDF), który teraz wynosi 100 USD na dzień od osoby. Dzięki temu Bhutan staje się bardziej dostępny finansowo, a jednocześnie zachowuje swoje zaangażowanie w zrównoważony rozwój turystyki. Każdy turysta wnosi aktywny wkład w ochronę dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego kraju, co czyni wizytę bardziej świadomą i wartościową.
Rok 2024 to czas, w którym Bhutan umacnia swoją pozycję jako lidera w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i ochrony dziedzictwa kulturowego. Dzięki nowoczesnym udogodnieniom oraz jednoczesnemu poszanowaniu tradycji, wyprawa do Bhutanu staje się jeszcze bardziej dostępna i fascynująca. To miejsce, gdzie każdy krok przenosi w inny czas i przestrzeń, a każda chwila jest pełna znaczenia i magii.
Nasze wyprawy do Bhutanu:
Przez wiele lat żyła na walizkach podróżując zarówno prywatnie, jak i służbowo. Jej bazą wypadową był Dubaj, dlatego też Zjednoczone Emiraty Arabskie zna jak własną kieszeń. Tropiła goryle w gęstych lasach deszczowych Ugandy i Rwandy, nurkowała z fokami z Kapsztadzie, przepłynęła kajakiem kawał rzeki z aligatorami i doświadczyła, czym jest dzień polarny na Alasce. Jej wyprawa do Salali w Omanie okazała się najlepszym road tripem, jaki do tej pory zrobiła.
